Home Wie ben ik Wat doe ik Portfolio Boeken Blog Contact

Landschapspijn

Het was een indringende boodschap van journalist Jantien de Boer in de Leeuwarder Courant van zaterdag 11 juni. In het artikel ‘Landschapspijn’ constateert ze dat de moderne landbouw het Friese landschap heeft gedegradeerd tot een stil en monotoon grasveld met een verwoest bodemleven. En dat maakt kwaad en doet pijn, stelt ze, ‘want van wie is het landschap eigenlijk?’.

Het artikel leverde veel reacties en ingezonden stukken op en die logen er niet om. Jantien de Boer had duidelijk de vinger op een zere plek gelegd. ‘Zuivelreuzen’, LTO en de banken kregen de schuld van de schaalvergroting van de landbouw die tot verwoesting van natuur en landschap zou hebben geleid. En dat allemaal op kosten van de maatschappij, want ze krijgen er nog subsidie voor ook.

De harde reacties zijn kwetsend en doen pijn in boerengezinnen waar iedere dag met hart en ziel hard wordt gewerkt voor weinig centen. Deze briefschrijvers hebben geen boodschap aan het goedkope voedselpakket, de moderne zuivelindustrie in de provincie, de afname van het antibioticagebruik en de mineralenefficiëntie van de Friese melkveehouder. Ze voelen zich bestolen.

Je kunt de negatieve reacties zuchtend terzijde schuiven, wetend dat het allemaal veel genuanceerder ligt. Maar het zet ook tot nadenken: is de kloof tussen boer en burger echt zo groot? En schiet de moderne landbouw niet door in efficiëntie ten koste van natuur, landschap en biodiversiteit?

Provinciaal bestuurders Geart Kooistra en Jenita ten Berge van LTO Noord Fryslân en melkveehouder Jan van Weperen brachten nuance in de discussie door te wijzen op de ontwikkelingen die de landbouw de afgelopen decennia heeft doorgemaakt en de vele stappen die al zijn gezet om de milieubelasting terug te dringen en de duurzaamheid te vergroten.

Want niet alleen Jantien de Boer en anderen hebben landschapspijn, ook veel boeren zien de teloorgang van de weidevogelstand en de verschraling van het landschap met lede ogen aan. Zij vormen collectieven om gezamenlijk natuur en landschap serieus op te nemen in de bedrijfsvoering. Maar een minder intensieve vorm van boeren kent zijn prijs en die moet wel worden betaald. En niet ieder bedrijf is geschikt voor een biologische bedrijfsvoering.

Het Friese burgerinitiatief Kening fan de Greide zet zich in voor behoud van de biodiversiteit en heeft dit goed in de gaten:  een biodivers landschap kan niet zonder een economisch rendabele landbouw. In het collectief werken daarom boeren, wetenschappers, natuurbeschermers en burgers van allerlei pluimage samen om dit te bewerkstellingen. Het zuivelmerk Weide Weelde is een resultaat van deze zoektocht. Het is nu aan de burger met landschapspijn om deze boeren ook echt te belonen voor hun inzet.

(geplaatst in Nieuwe Oogst, 9 juli 2016).

 

 



<< Terug

Artikelen

  • Natuurinclusief
  • Samen bouwen werkt beter
  • Pleister
  • Mijlpaal
  • Landschapspijn
  • Gezond boerenverstand
  • Engelengeduld
  • Communicatie
  • Verbinding
  • Kleinschalig werkt
  • Moederdag
  • Vrijheid
  • Uitvaart
  • Los
  • De Ryp
  • De avonturen van een schrijver



  • 2013 Ida Hylkema - Makke troch Roelof Fopma.nl